
Y Rhwydwaith – Sbarduno Newid Cadarnhaol Trwy Gipolygon wedi’u Gyrru gan Ddata
Mae Llywodraeth Cymru yn cydweithredu â’r Rhwydwaith Ymchwil Iechyd mewn Ysgolion (y Rhwydwaith) i ddefnyddio data a thystiolaeth er mwyn gwneud penderfyniadau strategol. Mae ein partneriaeth yn sicrhau bod ymchwil a thystiolaeth drylwyr yn llywio polisïau a mentrau, gan wella iechyd a lles plant a phobl ifanc ar draws y system addysg genedlaethol yng Nghymru yn y pen draw.
Y Rhwydwaith a Llywodraeth Cymru: Cerrig Milltir a Llwyddiannau
Mae ein partneriaeth wedi arwain at ddatblygiadau arwyddocaol yn iechyd a lles plant a phobl ifanc:

Datblygu Polisi
Mae data’r Rhwydwaith yn chwarae rhan hanfodol mewn hysbysu a monitro blaenoriaethau strategol a pholisïau Llywodraeth Cymru. Mae ein cyfraniadau yn cynnwys:

– Gwaith parhaus ar y Strategaeth Iechyd Meddwl a Llesiant Meddyliol Pob Oed

– Pwysau Iach: Cymru Iach, Strategaeth hirdymor i atal a lleihau gordewdra

– Datblygu Rhwydwaith Ysgolion Cymru sy’n Hybu Iechyd a Lles (WNHWPS)

– Cymru Ddi-fwg: Strategaeth hirdymor Cymru ar gyfer rheoli tybaco a chynllun cyflawni rheoli tybaco 2022-24
– Canllawiau hawliau plant a chynhwysiant pobl draws ar gyfer addysg
– Cod a chanllawiau statudol Addysg Rhyw a Chydberthynas

Ymchwil a Gwerthuso
Mae nifer o astudiaethau ymchwil a gwerthuso presennol Llywodraeth Cymru, a rhai sydd yn yr arfaeth, yn defnyddio data’r Rhwydwaith, gan gynnwys:


Gwerthusiad o Ysgolion bro

Gwerthuso’r Dull ysgol gyfan at iechyd meddwl a lles

Adolygiad o wasanaethau cwnsela yn yr ysgol ac yn y gymuned

Ymyrraeth Tref Teithio Llesol

Astudiaeth hirdymor o effeithiau’r pandemig ar ddysgwyr

Dangosyddion Strategol
Mae Dangosyddion Strategol yn werthoedd mesuradwy sy’n helpu Llywodraeth Cymru i ddilyn trywydd eu cynnydd tuag at gyflawni eu nodau iechyd a lles. Mae dangosyddion y Rhwydwaith yn hanfodol ar gyfer gwerthuso a gwella’r mentrau iechyd a lles hyn:
- Dau ddangosydd cenedlaethol a cherrig milltir (canran y plant sydd â dau ymddygiad ffordd iach o fyw neu fwy (ddim yn ysmygu; byth/prin byth yn yfed alcohol; bwyta ffrwythau neu lysiau bob dydd; bod yn weithgar yn gorfforol am awr neu fwy, 7 diwrnod yr wythnos) a sgôr lles meddyliol cymedrig).
- Ffynonellau data ategol y Rhwydwaith ar gyfer dangosyddion cenedlaethol eraill (e.e., gwirfoddoli a theimlo’n unig).
- Adroddiadau Lles Cymru.
- Nifer o ddangosyddion y Fframwaith Deilliannau Iechyd a Gofal Cymdeithasol (ymddygiadau ffordd iach o fyw, pobl yn teimlo’n unig a lles meddyliol).

Ymchwil Wyddonol
Mae data’r Rhwydwaith yn chwarae rhan hanfodol mewn ymchwil wyddonol, gan helpu i ddatblygu dulliau a mesurau arloesol, deall llwybrau iechyd a datblygu, gwerthuso a gweithredu polisïau ar sail tystiolaeth gadarn mewn meysydd fel:
- Hunan-niwed, bwlio wyneb yn wyneb, a seiber-fwlio mewn ysgolion uwchradd.
- Absenoldeb o’r ysgol a gwaharddiadau gydag anhwylderau niwro-ddatblygiadol, anhwylderau meddyliol, neu hunan-niwed.
- Perthnasoedd rhwng cymheiriaid a thueddiadau mewn problemau emosiynol y glasoed.
- Iechyd meddwl, bwlio a chysylltedd â’r ysgol yn ystod pontio rhwng ysgolion yn 11 oed.
- Cyfathrebu ar-lein a lles meddyliol.
- Tueddiadau mewn yfed diodydd wedi’u melysu.
- Trais mewn perthnasoedd ac wrth chwilio am gariad.
- Lles meddyliol a phontio i’r ysgol uwchradd.
- Defnyddio tybaco â blas.
- Astudiaeth Ymddygiad Iechyd mewn Plant Oed Ysgol (HSBC).
- Datblygiad Rhwydwaith Ymchwil Iechyd mewn Ysgolion Namibia (NSHRN).

Ymarfer dan arweiniad Data
- Ysgolion fel Sefydliadau sy’n Dysgu: Mae ysgolion yn addasu i amgylcheddau ac amgylchiadau newydd, ac mae ymarfer dan arweiniad y Rhwydwaith yn fecanwaith allweddol ar gyfer cyflawni’r nodau hyn.
- Effaith ar draws Meysydd Polisi: Mae data’r Rhwydwaith yn dylanwadu ar iechyd a lles pobl ifanc o fewn y dull ysgol gyfan, gan gynnwys mesurau lles, gorbryder, iselder a materion iechyd.
O Ddata i Weithredu: Effaith Barhaus y Rhwydwaith
Yn ganolog i hyrwyddo iechyd a lles plant a phobl ifanc y mae mynediad i wybodaeth a data dibynadwy, o ansawdd uchel. Mae’r Rhwydwaith yn darparu’r wybodaeth hon, gan gynorthwyo ysgolion i ddatblygu polisïau ac ymarfer sydd wedi’u llywio gan eu data.
Mae’r seilwaith hwn yn hanfodol ar gyfer gwerthuso effaith mesurau a roddwyd ar waith gan Lywodraeth Cymru a’i phartneriaid.
Dysgwch Ragor am Ein Heffeithiau
I ddysgu mwy am yr amryw ffyrdd rydym ni’n gwneud gwahaniaeth, dychwelwch i’n tudalen ‘Prif Effaith’ (yn dod yn fuan) i gael cipolygon a diweddariadau manwl am ein heffeithiau lleol, cenedlaethol a byd-eang.

Cadwch i fyny â’r newyddion, yr ymchwil a’r cipolygon diweddaraf gan y Rhwydwaith trwy gofrestru ar gyfer ein Crynhoad Misol.
Dysgwch am ein datblygiadau diweddaraf, digwyddiadau sydd ar ddod a mentrau newydd sy’n anelu at wella iechyd a lles dysgwyr. Ymunwch â’n cymuned a byddwch yn rhan o’r newid cadarnhaol!